Thay dầu là một trong những nhiệm vụ bảo dưỡng xe quan trọng nhất. Dầu mới chưa sử dụng là một chất lỏng trong, dạng lỏng dễ chảy. Các chất phụ gia trong dầu có thể giữ các hạt muội than và duy trì sự ổn định của dầu động cơ. Dầu nhớt bôi trơn các bộ phận chuyển động của động cơ làm giảm ma sát, giúp làm mát cho động cơ. Trong quá trình vận hành thường xuyên, dầu động cơ tích tụ chất làm mát, chất bẩn, nước, nhiên liệu và các chất gây nhiễm bẩn khác. Nó cũng bị bẻ gãnh mạch hoặc bị oxy hoá vì nhiệt độ cao của động cơ. Kết quả là nó chuyển thành dạng bùn, một chất lỏng giống như gel có thể gây ra hỏng hóc nghiêm trọng cho động cơ của bạn.
Dầu nhớt động cơ hoạt động như thế nào?
Dầu nhớt động cơ có thể là dầu gốc khoáng hoặc gốc tổng hợp. Nó hoạt động để hấp thụ các chất bẩn trong quá trình vận hành tạo ra để bảo vệ động cơ. Tuy nhiên, theo thời gian, nó sẽ đạt được khả năng hấp thụ bão hòa và thay vì phân tán chất bẩn chúng lại lắng đọng trên bề mặt của động cơ và trong tất cả các bộ phận khác mà nó lưu thông qua. Thay vì bôi trơn và giảm bớt ma sát, bùn dầu đã bị oxy hóa sẽ tạo ra sự tích tụ nhiệt trong động cơ. Chức năng dầu động cơ hoạt động như một chất làm mát động cơ trong một phạm vi nhất định, nhưng bùn dầu bị oxy hoá đóng vai trò ngược lại. Bạn sẽ nhận thấy rằng áp suất dầu đang giảm xuống, và bạn có thể nhận thấy quãng đường đi giảm trên số lít xăng.
Bùn dầu động cơ đầu tiên hình thành ở đầu động cơ, xupap , và bầu dầu. Tiếp theo, nó chặn siphon dầu và chặn dầu lưu thông trong động cơ dẫn đến hư hại nhiều stroke. Ngoài hư hỏng động cơ nặng, nó cũng có nguy cơ làm hỏng các miếng đệm, bộ tản nhiệt và hệ thống làm mát của xe. Cuối cùng, động cơ có thể dừng hoạt động hoàn toàn.
Các lý do phổ biến hình thành bùn dầu động cơ
- Dầu động cơ không bền và có xu hướng bị ôxi hóa khi tiếp xúc với oxy trong điều kiện nhiệt độ cao. Sự oxy hóa có thể xảy ra nhanh hơn nếu dầu động cơ giam nóng trong thời gian dài hoạt động.
- Trong quá trình oxy hóa, các phân tử dầu động cơ bị bẻ gãnh mạch và các sản phẩm tạo ra kết hợp với các chất bẩn dạng cacbon, hạt kim loại, nhiên liệu, khí, nước và chất lỏng làm mát cùng nhau hỗn hợp tạo thành dạng bùn dính.
- Khi lái xe trong trạng thái dừng-đi và ở những khu vực có nhiều đèn giao thông có thể góp phần tích tụ bùn. Thường xuyên lái xe trên những khoảng cách ngắn cũng có thể gây ra bùn.
- Các thói quen thay dầu chất lượng kém cũng có thể dẫn đến việc dầu dễ bị oxy hóa trong môi trường động cơ.
Một khi bùn được hình thành, nó sẽ di chuyển bất cứ nơi nào dầu đi và bám lên những bộ phận. Và đây là lúc bạn bắt đầu thấy vấn đề phát sinh.
Tại sao vấn đề bùn động cơ lại quan trọng?
Thứ nhất, nếu dầu đang oxy hóa và tạo thành bùn, sẽ có ít dầu hơn trong hệ thống để làm nhiều nhiệm vụ bảo vệ động cơ.
Thứ hai, khi bùn được hình thành, nó dính và giống dạng gel bao phủ tất cả các bộ phận động cơ mà nó tiếp xúc. Và vấn đề ở đây là bùn này giữ lại nhiệt trong động cơ. Điều này sẽ làm quá tải cho các bộ phận động cơ của bạn, bao gồm bộ tản nhiệt và hệ thống làm mát của bạn. Dầu hoạt động như một chất bôi trơn làm mát, còn bùn dầu không thể làm được điều này, nhưng ngược lại chúng lại giữ nhiệt.
Dầu chứa bùn gây ra sự mài mòn quá mức vì dầu không bôi trơn nữa. Hỏng hóc động cơ nghiêm trọng có thể xảy ra theo cách này. Đó là một cái giá đắt phải trả.
Những dấu hiệu nhận biết có bùn dầu?
Dấu hiệu bùn động cơ phản ánh các vấn đề về hiệu suất trong nhiều xe ô tô:
- Động cơ hao xăng nhiều hơn
- Tăng tốc bị giật
- Động cơ chết máy
- Mất áp suất dầu
Giảm mạnh áp suất dầu là mối liên quan hàng đầu.
Làm thế nào để ngăn chặn sự hình thành bùn dầu?
Bằng cách thay dầu thường xuyên trong thời gian được khuyến nghị trong sổ tay sử dụng xe. Điều này không có nghĩa là bạn phải thay mỗi 4.000 km; hầu hết các hãng khuyến nghị từ 7.000 – 10.000 km. Khi bạn thường xuyên bỏ bê việc thay định kỳ, vượt 15.000 km đó là khi bạn có thể gặp rắc rối.
Ghi nhớ khi vận hành xe
- Khi khởi động xe, hãy kiểm tra bảng điều khiển xem đèn check động cơ và đèn cảnh báo thay dầu. Cả hai đều có thể chỉ ra rằng dầu động cơ cần thay thế.
- Xem lại hướng dẫn sử dụng xe mà nhà sản xuất cung cấp hướng dẫn về thời gian thay dầu động cơ. Thông thường, các nhà sản xuất sẽ cung cấp thông tin về cấp độ nhớt và số km để phù hợp với xe.
- Tránh lái xe trong trạng thái dừng-đi càng ít càng tốt. Đi bộ hoặc đi xe đạp trên những quãng đường ngắn để ngăn ngừa tích tụ bùn dầu.
- Nếu đồng hồ bảng điều khiển cho thấy chiếc xe đang nóng lên, hãy kiểm tra xe xem có bùn dầu.
- Không nên thêm dầu động cơ nếu bạn thấy rằng áp suất dầu thấp. Nếu đèn áp suất dầu bật báo hãy kiểm tra hoặc thay thế toàn bộ dầu.
Lời khuyên sử dụng dầu nhớt động cơ
Sử dụng dầu động cơ gốc khoáng cao cấp hoặc dầu tổng hợp để góp phần ngăn sự hình thành bùn trong động.